EnglishKhi một hệ thống điện mặt trời được lắp đặt tại nhà máy hoặc nhà xưởng, việc đấu nối trở thành bắt buộc để công trình có thể hòa vào lưới điện quốc gia và ghi nhận sản lượng điện dư. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp khai thác năng lượng tái tạo mà còn mở ra khả năng bán điện thừa, tạo thêm dòng doanh thu.
Việc sử dụng công tơ hai chiều là phương thức hoàn thiện quá trình kỹ thuật và pháp lý. Công tơ đo đếm được cả lượng điện từ lưới vào (consumption) và lượng điện từ hệ thống mặt trời xuất ra (export) – từ đó minh bạch hóa dữ liệu và bảo vệ quyền lợi của cả doanh nghiệp và bên phân phối.
Quy định kỹ thuật mới năm 2025 doanh nghiệp cần biết
Theo Decree 58/2025/ND-CP và các văn bản hướng dẫn của Vietnam Electricity (EVN), hệ thống điện mặt trời mái nhà khi đấu nối vào lưới phải tuân thủ các quy định sau:
- Hệ thống đấu nối phải lắp đặt công tơ hai chiều tương thích với chuẩn đo lường và truyền dữ liệu liên tục, đảm bảo minh bạch lượng điện mua – bán
- Với hệ thống mái nhà (Rooftop Solar) thuộc nhóm được đấu nối, lượng điện dư được nhập vào lưới tối đa không vượt 20% sản lượng phát điện hàng tháng.
- Hệ thống đo đếm phải có khả năng truyền dữ liệu từ xa (smart meter) và phải đáp ứng yêu cầu lưới thông minh (smart-grid) – theo lộ trình đến 2030, đồng hồ cơ dần bị loại bỏ.
- Thủ tục đăng ký đấu nối gồm: hồ sơ kỹ thuật (bản vẽ, thiết bị), khảo sát điểm đấu, ký kết hợp đồng mua bán điện (nếu có dư), nghiệm thu kỹ thuật, rồi mới hòa lưới.
Quy trình kỹ thuật doanh nghiệp cần nắm
Để đảm bảo hệ thống được hòa lưới và đo đếm đúng chuẩn, các bước sau rất quan trọng:
Bước 1: Đăng ký nhu cầu đấu nối – Doanh nghiệp gửi hồ sơ gồm công suất đề xuất, vị trí đấu nối, bản vẽ sơ bộ tới điện lực địa phương.
Bước 2: Khảo sát & thỏa thuận kỹ thuật – Điện lực kiểm tra trạm biến áp, đường dây, khả năng phân phối, xác định đường đấu nối phù hợp.
Bước 3: Lắp đặt công tơ hai chiều & đo đếm – Công tơ được lắp đặt tại điểm đấu nối để đo chính xác lượng điện mua và xuất.
Bước 4: Nghiệm thu và hòa lưới – Kiểm tra áp, dòng, hiệu suất, kết nối và ký biên bản nghiệm thu trước khi chính thức hòa vào lưới.
Bước 5: Theo dõi và báo cáo – Doanh nghiệp phải đảm bảo dữ liệu đo đếm được truyền tới hệ thống quản lý của điện lực và có thể sử dụng cho báo cáo nội bộ, ESG.
Lợi ích cụ thể khi thực hiện đúng quy trình
Khi hệ thống điện mặt trời được đấu nối và đo đếm đúng chuẩn, doanh nghiệp có thể bán phần điện dư phát lên lưới một cách hợp pháp và minh bạch. Công tơ hai chiều giúp ghi nhận chính xác lượng điện tiêu thụ – phát sinh, là cơ sở để EVN thanh toán sản lượng điện tái tạo, tạo thêm nguồn doanh thu ổn định cho doanh nghiệp. Điều này đồng thời góp phần rút ngắn thời gian hoàn vốn đầu tư, gia tăng hiệu quả kinh tế cho dự án.
Dữ liệu được ghi nhận qua công tơ hai chiều giúp doanh nghiệp kiểm soát hiệu suất hệ thống, phục vụ báo cáo ESG và kiểm toán năng lượng. Biên bản nghiệm thu và đấu nối hợp lệ còn là điều kiện pháp lý bắt buộc để hệ thống được phép hòa lưới và hoạt động ổn định. Khi quy trình được tuân thủ nghiêm ngặt, doanh nghiệp không chỉ đảm bảo an toàn kỹ thuật mà còn tránh rủi ro bị xử phạt hay gián đoạn vận hành do vi phạm quy định.
Doanh nghiệp nên ưu tiên hợp tác với nhà thầu hoặc đơn vị EPC có kinh nghiệm triển khai dự án điện mặt trời và nắm vững quy trình đấu nối – nghiệm thu của EVN. Một đơn vị chuyên nghiệp sẽ hỗ trợ doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ kỹ thuật, bản vẽ chi tiết, và đảm bảo việc hòa lưới diễn ra an toàn, đúng chuẩn pháp lý.